Wet bestuur en toezicht

21-05-2021

U heeft er misschien al over gehoord: per 1 juli 2021 treedt de Wet bestuur toezicht en rechtspersonen (Wbtr) in werking. Waarom deze wet? Voor wie is het belangrijk? En moet u actie ondernemen? In dit artikel geven wij antwoord op uw vragen.

Paul

Bols

Notaris

Onderneming


bekijk profiel

Waarom de Wet bestuur en toezicht?

De wet heeft als doel om het bestuur en toezicht op verenigingen en stichtingen te verbeteren. Op dit moment geldt er bijvoorbeeld geen wettelijke regeling voor stichtingen en verenigingen als het gaat om toezicht of tegenstrijdig belang. De nieuwe wet voorziet daarin. In de wet wordt vastgelegd dat bestuurders en toezichthouders zich dienen te richten naar het belang van de vereniging of stichting en de met haar verbonden onderneming of organisatie.

Wat verandert er door de Wet bestuur en toezicht?

De volgende onderwerpen hebben in de wet een plek gekregen:

  1. Regeling inzake belet en ontstentenis;
  2. Wettelijke tegenstrijdig belangregeling;
  3. Regeling begrenzing meervoudig stemrecht bestuurders;
  4. Wettelijke regeling voor toezicht binnen de stichting en vereniging;
  5. Mogelijkheid voor het creëren van een ‘one tier’ board;
  6. Aansprakelijkheid bestuurders in faillissement.

1. Regeling inzake belet en ontstentenis
De nieuwe wet schrijft voor dat in de statuten een regeling moet worden getroffen in geval van belet en ontstentenis van bestuurders. Er is sprake van belet als de bestuurder zijn functie tijdelijk niet kan of mag uitoefenen, bijvoorbeeld bij schorsing, ziekte of afwezigheid. Van ontstentenis is sprake als een bestuurder is afgetreden, ontslagen of overleden. Zo’n regeling kan bijvoorbeeld inhouden dat bij afwezigheid van een bestuurslid de overige leden van het bestuur de taken over nemen. Stel dat alle bestuurders afwezig zijn, dan dient van tevoren iemand te zijn aangewezen die de bestuurstaken waarneemt.

2. Wettelijke tegenstrijdige belangenregeling
De Wbtr voorziet in een wettelijke regeling bij tegenstrijdig belang. Dit houdt in dat een bestuurder of toezichthouder niet mag deelnemen aan de beraadslaging en besluitvorming indien hij daarbij een direct of indirect persoonlijk belang heeft
dat tegenstrijdig is met het belang van de organisatie.

3. Regeling begrenzing meervoudig stemrecht
In de wet is opgenomen dat één bestuurder niet meer stemmen uit kan brengen dan de andere bestuurders samen. Dit voorkomt dat één bestuurder zijn zin kan doorduwen. Heeft u op dit moment geregeld dat één bestuurder meer stemmen mag uitbrengen dan de andere bestuurders samen? Dan komt deze regeling automatisch te vervallen binnen vijf jaar na inwerkingtreding van de Wbtr. Wij adviseren een zodanige regeling in ieder geval voor die tijd aan te passen.

4. Wettelijke regeling voor toezicht binnen de stichting en vereniging
Als vereniging of stichting was het altijd al mogelijk een raad van toezicht of raad van commissarissen in te stellen. Die mogelijkheid stond alleen niet expliciet in de wet.
In de Wbtr is nu een regeling opgenomen voor de stichting en de vereniging. Deze regels zijn gelijk aan de regels voor de B.V. en de N.V. Het is niet verplicht een raad van toezicht of raad van commissarissen in te stellen.

5. Mogelijkheid voor het creëren van een ‘one tier’ board
De nieuwe wet maakt het mogelijk dat toezichthouders en bestuurders samen het bestuur vormen. De toezichthoudend bestuurders worden aangemerkt als niet uitvoerend bestuurders. De operationele bestuurders worden in dat geval aangemerkt als uitvoerend bestuurders. Het was al mogelijk een zodanig bestuur in te stellen, deze mogelijkheid is nu ook geregeld in de wet.

6. Aansprakelijkheid bestuurders in faillissement
In de nieuwe wet wordt aangesloten bij de bestaande regels voor de B.V. en de N.V.
Dit betekent dat er sprake kan zijn van hoofdelijke aansprakelijkheid van het bestuur. Dit geldt voor het tekort in een faillissement als het bestuur zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld en het aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement.

Moet u iets doen?

De invoering van deze wetgeving is een goed moment om uw statuten en overige reglementen eens tegen het licht te houden. Het is belangrijk dit van tijd tot tijd te doen. Zo zorgt u ervoor dat de documenten in lijn zijn met de situatie binnen de organisatie. Het is ook duidelijk wat er van bestuurders en toezichthouders wordt verlangd en welk gedrag daarbij hoort.

De wetgever heeft bepaald dat de wijzigingen die voortvloeien uit de Wbtr dienen te worden opgenomen in de statuten bij de eerstvolgende statutenwijziging. Dat kan dus nog jaren duren. U dient als bestuur in ieder geval kennis te nemen van de nieuwe regels en daar naar te handelen. Het is uiteraard verstandig uw statuten te wijzigen naar de meest actuele situatie.

Neem contact met ons op

Onze collega Paul Bols is onze specialist op het gebied van de Wbtr. Hij helpt u bij al uw vragen en ontvangt u graag op kantoor. Neem contact met Paul via onderstaande knop.

Wilt u deze informatie ontvangen in een whitepaper? Klik hier om de whitepaper te downloaden.